Wpis do księgi wieczystej – ile to trwa i czy trzeba czekać?

Księga wieczysta (KW) jest dokumentem, który opisuje stan prawny danej nieruchomości. Zawarte w nim dane zawsze powinny być aktualne. Oznacza to, że należy dokonać w niej zmian, np. przy każdej zmianie właściciela nieruchomości. Ponadto procedura wpisu do księgi wieczystej jest niezwykle ważna przy zaciąganiu kredytu hipotecznego. Ile ona trwa i co warto o niej wiedzieć?

Wpis do księgi wieczystej – kiedy jest potrzebny?

Wpis do księgi wieczystej jest wymagany w wielu sytuacjach. Możesz się spotkać z koniecznością przeprowadzenia tej procedury, gdy dochodzi do ustanowienia hipoteki, ale nie tylko. Wpisu dokonuje się również w przypadku:

nabycia spadku,
podziału nieruchomości,
ustanowienia służebności,
przekształcenia użytkowania wieczystego w prawo własności,
uaktualnienia księgi wieczystej lub jej zamknięcia,
dokonania sprostowania wpisu w księdze wieczystej.

Każda zmiana stanu prawnego nieruchomości musi być odnotowana. Niezbędna jest m.in. aktualizacja księgi wieczystej po zmianie właściciela nieruchomości.

Kto i gdzie składa wniosek o wpis do księgi wieczystej?

Wniosek o wpis do księgi wieczystej składa się w wydziale ksiąg wieczystych sądu rejonowego na specjalnym formularzu (KW-WPIS). Może on zostać złożony przez właściciela nieruchomości lub notariusza. Jeśli zastanawiasz się, jak szybko wpisać nieruchomość do księgi wieczystej, dobrym pomysłem może być skorzystanie z tego drugiego rozwiązania. Dotyczy to głównie takich sytuacji jak nabycie nieruchomości oraz użytkowanie wieczyste.

Notariusz a wpis do księgi wieczystej

Notariuszowi można zlecić zarówno założenie księgi wieczystej, jak i przeprowadzenie w niej aktualizacji lub dokonanie wpisów. Na przykład jeśli notariusz sporządza akt notarialny związany z umową kupna-sprzedaży nieruchomości nabytej w ramach umowy kredytowej, składa specjalny wniosek o dokonanie wpisu w dziale IV księgi wieczystej. Ten dział jest bowiem przeznaczony dla hipotek. Podobnie wygląda procedura wpisu do księgi wieczystej w przypadku innych czynności notarialnych. Powierzenie tego zadania notariuszowi jest najwygodniejsze z punktu widzenia właściciela nieruchomości. Wniosek jest składany od razu, co może skrócić czas oczekiwania na dokonanie wpisu.

Ile wynosi czas oczekiwania na wpis do księgi wieczystej?

Przepisy nie określają, jaki może być czas oczekiwania na wpis do księgi wieczystej. Jeszcze kilka lat temu na wpis czekało się 30 dni, a nawet krócej. W 2019 r. weszły jednak w życie przepisy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów, co obciążyło sądy wieczystoksięgowe. Pomimo zwiększenia liczby etatów powstały zaległości, a czas oczekiwania na wpis do księgi wieczystej znacząco się wydłużył – w zależności od lokalizacji do kilku miesięcy lub nawet roku.

W 2024 roku wprowadzono pewne usprawnienia technologiczne, które w przyszłości mogą skrócić czas oczekiwania na wpis do księgi wieczystej nawet do kilku dni. Jest to m.in. Elektroniczna Księga Wieczysta (EKW). Podstawowy czas oczekiwania wynosi 30 dni, chociaż też może się wydłużyć. Wiele zależy od priorytetu sprawy i obciążenia sądów wieczystoksięgowych, dlatego nie warto zwlekać ze składaniem wniosku o wpis do księgi.

Czy można skrócić czas oczekiwania na wpis do księgi wieczystej?

Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2019 r. dotyczące Regulaminu Urzędowania Sądów powszechnych daje możliwość wnioskowania o przyspieszenie wpisu do księgi wieczystej. Taki wniosek można złożyć zarówno samodzielnie, jak i przez notariusza.

Wniosek o przyspieszenie nie jest wiążący dla sądu, co znaczy, że nie musi on go uwzględniać. Jeśli jednak to zrobi, wpis do KW nastąpi znacznie szybciej, bo w terminie do 14 dni.

Kiedy można rozpocząć proces wpisu do księgi wieczystej?

To, kiedy może się rozpocząć procedura wpisu do księgi wieczystej, zależy od powodu dokonania wpisu. W przypadku konieczności wpisania do KW hipoteki wniosek składa się po uzyskaniu decyzji kredytowej. Warto to zrobić jak najszybciej, ponieważ jest to warunek uruchomienia kredytu, czyli wypłaty środków. Przy sporządzaniu aktu notarialnego (np. w związku ze sprzedażą nieruchomości) notariusz może złożyć wniosek o aktualizację księgi wieczystej jeszcze tego samego dnia. Natomiast jeśli nieruchomość jest nabyta np. w drodze dziedziczenia, to na spadkobiercy ciąży obowiązek dokonania stosownego wpisu do księgi wieczystej niezwłocznie po uzyskaniu tytułu do spadku (sądowego postanowienia lub notarialnego poświadczenia).

Koszt wpisu do księgi wieczystej

Każda zmiana zapisu w księgach wieczystych wymaga uiszczenia stosownej opłaty. Jej wysokość zależy od rodzaju wpisu. Cennik kształtuje się następująco:

opłata za wpis do księgi wieczystej dotycząca własności, użytkowania wieczystego lub ograniczenia prawa rzeczowego jest opłatą stałą i wynosi 200 zł;
opłata za wpis do księgi wieczystej, dotycząca dziedziczenia, zapisu lub działu spadku wynosi 150 zł;
opłata za wpis do księgi wieczystej dotycząca udziału w prawie własności wynosi nie mniej niż 100 zł;
opłata za założenie księgi wieczystej wynosi 100 zł;
opłata za sprostowanie lub korektę informacji zawartych w księdze wieczystej wynosi 100 zł;
opłata za wykreślenie wpisu w księdze wynosi 100 zł.

Zdarza się również, że do podstawowych kosztów należy dodać inne opłaty sądowe lub taksę notarialną.

Wymagania formalne do wpisu do księgi wieczystej

Wymagania formalne do wpisu do księgi wieczystej nie są skomplikowane. Procedura wpisu do księgi wieczystej wymaga oprócz złożenia wniosku także dołączenia dokumentów stanowiących podstawę do dokonania wpisu. Dokumenty te muszą być oryginałami lub notarialnie poświadczonymi kopiami. Najczęściej wymagane dokumenty do wpisu do księgi wieczystej to:

akty notarialne,
decyzje administracyjne,
orzeczenia sądowe.

Do dokumentów należy także dołączyć potwierdzenie zapłaty za wpis do księgi wieczystej uiszczonej w kasie sądu lub przelewem.

Wniosek składa się na formularzu KW-WPIS (do pobrania w siedzibie sądu lub w internecie), który należy wypełnić, posługując się dostępną instrukcją i wzorem. Jeżeli natomiast wpisem zajmuje się notariusz, nie wymaga to od Ciebie podejmowania żadnych dodatkowych czynności.

Przeczytaj także:

Sprzedaż udziału w nieruchomości bez zgody współwłaściciela

28 czerwca 2024

Jesteś współwłaścicielem nieruchomości i chcesz pozbyć się swojej części? Jest to możliwe! Procedura sprzedaży udziału

➞

Prowizja pośrednika nieruchomości. Ile kosztuje pomoc pośrednika nieruchomości?

07 czerwca 2024

Masz nieruchomość na sprzedaż, ale nie chcesz samodzielnie zajmować się szukaniem kupca? A może zależy